آزمایش خون

آزمایش خون

آزمایش خون یک روند مربوط به علوم آزمایشگاهی است که بر روی یک نمونه خونی گرفته شده از سیاه‌رگ، سرخ‌رگ و یا مویرگ انجام می‌شود. به چند آزمایش خون مرتبط به‌هم یک پانل می‌گویند. آزمایش خون اغلب در بهداشت و درمان برای تعیین وضعیت فیزیولوژیک و بیوشیمیایی، مانند بیماری، میزان مواد معدنی، اثر بخش بودن دارویی، و عملکرد اندام درونی بدن استفاده می‌شود. نمونه پانل‌های خون بالینی همیشه شامل یک پانل متابولیک پایه یا شمارش کامل خون هستند. آزمایش خون همچنین در آزمایش مواد مخدر برای تشخیص سوء مصرف مواد مخدر بکار می‌رود.

خون‌گیری

خون‌گیری وریدی به‌عنوان یک روش کم‌تهاجمی برای داشتن سلول‌ها و مایع برون‌سلولی یا همان پلاسما از بدن بیمار برای آزمایش امروزه بهترین روش است. ازآنجا که جریان خون در سراسر بدن به‌عنوان وسیله فراهم‌آوری اکسیژن و مواد غذایی و حمل مواد زائد دفعی به سیستم‌های دفعی بدن وجود دارد، بسیاری از وضعیت‌های بالینی بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل، آزمایش خون یکی از پرکاربردترین آزمایش‌های پزشکی است. مداخله پزشکی خون‌گیری از وظایف تکنیسین آزمایشگاه، پرستار و مسئول خون‌گیری است. در اورژانس، نیروهای امدادگر دوره دیده و پزشکان آمبولانس نیز می‌توانند اقدام به خون‌گیری نمایند. متخصصین تنفسی همچنین برای آنالیز خون شریانی باید دوره ویژه خون‌گیری از سرخ‌رگ را گذرانده باشند.

سرولوژی

شامل آزمایش‌های خاصی همچون هپاتیت و ایدز و سیفلیس و تب مالت و ویدال و ... می‌باشد که معمولاً از روی سرم خون انجام می‌گیرد.

بیوشیمی

 یکی‌از پانل‌های خون در بخش بیوشیمی برای اندازه‌گیری سدیم، پتاسیم، کلرید، بی‌کربنات، نیتروژن اوره خون (BUN)، منیزیم، کراتینین، گلوکز و گاهی نیز کلسیم بکار می‌رود. آزمایش‌های مربوط به کلسترول در دو گروه ال. دی. ال و اچ. دی. ال و نیز تری‌گلیسرید تعریف می‌گردند. برخی آنالیزها مانند اندازه‌گیری گلوکز و یا پروفایل لیپیدها در بخش بیوشیمی، در فرد ناشتا انجام شده و پیش از خون‌گیری فرد بین ۸ تا ۱۲ ساعت پیش از آن نباید چیزی خورده و یا نوشیده باشد.

بیشترین استفاده خون در آزمایشگاه‌ها از سیاه‌رگ گرفته می‌شود درحالیکه گروهی از آزمایش‌های تخصصی مانند ای. بی. جی نیازمند نمونه خون گرفته شده از سرخ‌رگ یا شریان است. اندازه‌گیری و آنالیز گازهای درون خون شریانی بهترین وسیله برای مانیتورینگ و کنترل سطح کربن دی‌اکسید و اکسیژن در فهم و درک عملکرد شش‌ها است و نیز این خون در آنالیز و اندازه‌گیری اسیدی‌بازی خون یا همان سطح پی‌اچ و اندازه سطح بی‌کربنات در تعیین وضعیت دقیق متابولیک خون است.

میکروب شناسی

به نمونه‌های ادرار برای کشت میکروب و بررسی عفونت و سنگ کلیه و قارچ و همینطور مدفوع برای بررسی عفونتهای روده‌ای و انگل و کرم به کار می‌رود. در این بخش نمونه های آزمایشی کشت میکروبی از جمله خلط،کشت گلو،کشت از تمامی مایعات بدن و تشخیص نوع میکروب نیز انجام می شود.

 

علائم ابتلا به دیابت

آزمایش قند دو ساعت بعداز غذا (2hpp)

این آزمایش‌ در مواردی که آزمایش قند خون ناشتا (FBS) مشکوک باشد انجام میشود،پس از گرفتن نمونه خون ناشتا،صبحانه معمولی که هر روز میخورید را میل کنید و زمان دو ساعت را از اولین لقمه که خورده میشود محاسبه کنید(به دلیل اینکه قند اولین لقمه نیز وارد گردش خون میشود)
در طول دوساعت پیاده روی یا ورزش نکنید و از خوردن و اشامیدن خودداری کنید.(نوشیدن اب اشکالی ندارد.)
آزمایش قند خون ناشتا و دو ساعته را در یک‌ روز انجام‌ دهید.
در بیماران دیابتی میزان قند دوساعت بعد ز صبحانه بیش از ۲۰۰ میباشد و اگر سطح قند کمتر از ۱۴۰ باشد به احتمال زیاد بیماری دیابت وجود ندارد، اگر قند خون بین ۲۰۰-۱۴۰ باشد باید آزمایشات بیشتری در تایید یا رد بیماری دیابت انجام شود.

آزمایش قند خون ناشتا (FBS)

این آزمایش برای شناسایی بیماری مرض قند (دیابت) استفاده میشود، برای این آزمایش باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت ناشتا بود و در طول مدت ناشتایی نوشیدن آب یا چای بدون قند بلامانع است.
میزان قند خون بین ۱۱۰-۷۰ طبیعی ست، اگربین ۱۳۹-۱۱۱ باشد این حالت مشکوک تلقی میشود و باید برای بررسی بیشتر آزمایش قند دوساعت بعد از غذا (2hpp) انجام شود.اگر بالاتر از ۱۴۰ باشد غیر طبیعی ست و احتمال بیماری دیابت وجود دارد برای اطمینان بیشتر بهتراست آزمایش یکبار دیگر تکرار شود.

کبد چرب چیست؟

کبد دومین عضو بزرگ در بدن انسان است و مسئول به اصطلاح رد کردن تمام مواد غذایی و نوشیدنی مصرف شده از صافی است که این بدان معناست که کبد فاکتورهای مضرر مواد غذایی را گرفته و آنها را به صورتی بدون ضرر وارد سیستم های دیگر بدن می کند. کبد به طور طبیعی خود را توسط سلول هایی ترمیم و پاکسازی می کند اما اگر فاکتورهای منفی وارد شده بیار باشند در این کار اختلال رخ می دهد.

وجود چربی در کبد هر انسانی طبیعی است اما اگر کبدی دارای 5 تا 10 درصد چربی باشد کبد چرب نامیده می شود.

کبد چرب یک موقعیت مخرب را در بدن ایجاد می کند و بدتر اینکه هیچ علامت هشدار دهنده ای در ابتلا ندارد.

10 تا 20 درصد مردم آمریکا مبتلا به کبد چرب هستند و این آمار برای ایرانیان چیزی بالغ بر 40 درصد است و این هشدار بزرگی برای مردم ایران محسوب می شود.

پژوهشگران دانشگاه مینه سوتا معتقدند، چربی زیاد به کبد آسیب می رساند. در افراد چاقی که به بیماری کبد چرب مبتلا نیستند، چربی موجود در غذا در نهایت به کبد می چسبد و به این ترتیب چربی حتی در کبد افرادی که الکل استفاده نمی کنند نیز با ساز و کار نامعلومی تجمع می کند.

تحقیقات جدید نشان می دهد، چربی موجود در غذاها یکی از دلایل بیماری کبد چرب غیرالکلی محسوب می شود. به نظر می رسد ورود بی رویه ی چربی ها به درون کبد ، زمینه ساز این بیماری است؛ وقتی کبد توانایی تنظیم جذب چربی ها را از دست می دهد. در افراد سالم حدود نصف چربی مصرفی به انرژی تبدیل شده و می سوزد و یک دوم باقی مانده در بافت چربی ذخیره می شود.

به طور طبیعی فقط میزان کمی چربی در کبد ذخیره می شود. پیدا کردن ریشه ی چربی های ذخیره شده در کبد چرب غیرالکلی، برای پیشگیری و درمان این بیماری بسیار حایز اهمیت است.

 مهمترین نکات برای بر طرف کردن حالت کبد چرب :
مصرف محدود مواد نشاسته ای-کاهش مصرف کربوهیدرات ها از جمله قند ساده - نان - ماکارونی - کیک ها - بیسکویت ودسرها توصیه میشود.
افزایش مقدار سبزی ها ومیوه های خام وفیبر ها
استفاده از آب سبزیجات
اجتناب از غذا های سرخ شده و آماده وهر گونه مارگارین
اجتناب از مواد لبنی که شامل:شیر-پنیر-خامه-بستنی- ماست
استفاده از محصولات سویا شیر و بنیر سویا برای جبران کلسیم شیر
اجتناب از مصرف نوشابه ها
نوشیدن دو لیتر یا ۸ لیوان آب در روز
استفاده از منابع غنی ویتامین ث و سلنیوم (یک توضیح اضافه این که مقدار کم سلنیوم مورد نیاز افراد سالم، در غذاهای دریایی، مانند میگو و ماهی وجود دارد)

عوارض استفاده از گوش پاک کن

اکثر افراد بعد از بیرون آمدن از حمام و یا استخر و حتی گاهی بدون اینکه گوششان خیس باشد ، گوش خود را پاک میکنند. بدون اینکه از عوارض پاک کردن گوش خبر داشته باشند. استفاده کردن از کلید ، چوب کبریت و حتی گوش پاک کن باعث بروز عفونت در گوش خارجی میشود. بر خلاف باور عموم جرم موجود در گوش مفید است.

 

جرم موجود در گوش دارای خاصیت چربی و اسیدی است. چربی موجود در گوش از ترک خوردن پوست گوش جلوگیری کرده و سبب نرمی پرده گوش می شود.

خاصیت اسیدی جرم موجود در گوش از رشد قارچ ها و باکتری ها در گوش پیشگیری می کند. بنابراین استفاده از صابون برای پاک کردن داخل گوش باعث می شود تا خاصیت قلیایی صابون ماده اسیدی طبیعی گوش را از بین ببرد و فرصت رشد به باکتری ها و قارچ ها داده شود.

باکتری ها و قارچ ها در محیط های مرطوب رشد می کنند، بنابراین توصیه می شود شناگران بدون محافظ گوش به داخل دریا و استخر نروند.

درد گوش، تورم مجاری گوش خارجی، ایجاد غدد لنفاوی در کنار لاله ی گوش، تب خفیف، ترشح چرک سفید رنگ بدون بو از گوش، تنگی و گرفتگی گوش از جمله علایم شایع عفونت گوش خارجی هستند.

البته اگر این عفونت از نوع قارچی باشد، چرک سیاه از گوش خارج می شود.

اختلالات ناشی از سر و صدا

1-  آسيب دستگاه شنوایی : این صدمات به طور عمده شامل چند اثر می باشد که عبارتند از :

•  افت موقت شنوایی ( TTS ) و افت دائم شنوایی ( PTS ) ، این دو تحت عنوان کلی افت شنوایی ناشی از صدا (NIHL ) Noise Induced Hearing Loss بیان می شود .
•  ضربه صوتی ( َ Acoustic Trauma)
•  وزوز گوش ( Tinnitus )
• تداخل با  مكالمات روزمره
•  اثر بر سیستم تعادلی

2- اثرات بر زندگي اجتماعی فرد

3-  اثرات عصبی- رواني: سردرد، تحريك پذيری و اختلالات روانی

4-  اثرات قلبي- عروقي مانند افزايش فشار خون، ضربان قلب

انواع كاهش شنوایی :

1. انتقالی
2.  حسی – عصبی
3.  مختلط

•  در نوع انتقالی ، اختلال در مسير انتقال صدا از گوش خارجي به سمت گوش داخلي وجود دارد. از جمله علل آن به پارگی پرده تمپان، دررفتن استخوانچه هاي گوش مياني می توان اشاره نمود .
•  در نوع حسی – عصبی ، ضایعه مربوط به گوش داخلی و آسيب سلولهاي گيرنده هاي امواج صوت، عصب شنوايي و يا مراكز عصبي بالاتراست . از جمله علل آن: مواجهه با سر و صدا، فلزات سنگين مانند جيوه، منوكسيد كربن ، ابتلا به برخي از بيماريها مي باشد
•  وقتی كاهش شنوایی در اثر انتقالی و حسی – عصبی باشد آن را مختلط گویند.

 

گوش خارجی

گوش خارجی شامل لاله گوش و مجرای شنوايی خارجی مي باشد.

• لاله گوش

   لاله گوش در غالب حیوانات متحرک است، و برای جمع کردن و هدایت امواج صوتی و تشخیص جهت صدا بکار می‌رود، ممکن است به طرف منبع صورت متوجه شود. در انسان لاله گوش بی‌حرکت است ولی تا اندازه‌ای جهت صوت را می‌تواند تشخیص دهد.

• مجرای گوش خارجی

   تقریبا 2 تا 3 سانتیمتر طول دارد و به پرده صماخ   (Tympanic membrane)ختم می‌شود.

    وظيفه مجرا هدايت صوت به سمت پرده صماخ و همچنين محافظت پرده از آسيبهای مستقيم می باشد. 

مقدمه اي بر آناتومي و فيزيولوژي گوش

گوش انساناز قسمتهای مختلفی تشکیل شده است. امواج صوتی مراحل مختلفی را درون گوش طی می‌کنند و هر کدام از اجزای گوش روي این امواج تأثیر گذاشته )جمع آوری ، تقویت، انتقال،...) تا امواج صوتي از طريق اعصاب شنوایی به مغز منتقل شوند.

• سيستم شنوايي شامل:
•  گوش خارجی
•  گوش ميانی
•  گوش داخلی
•  اعصاب شنوايی و مراكز ادراك شنوايي در قشر مغز

گوش خارجی و میانی صرفاً نقش انتقال و تقويت صوت را دارند، در حالی که گوش داخلی عمل  دوگانه تعادل وشنوایی را انجام می دهد. 

قابل توجه کارفرمایان محترم

طبق ماده 90 تامین اجتماعی کلیه بیمه شدگان جدید مکلف به انجام معاینات در کلینیک های طب کار می باشند. لذا بعد از اخذ برگه بیمه در شعبات بیمه تامین اجتماعی نسبت به معرفی بیمه شدگان جدید به مرکز تخصصی طب کار ایمن جویان اقدام نمایید.

فایل PDF ماده 90 تامین اجتماعی